لوله درزدار چیست و تفاوت آن با لوله بدون درز؟
تاکنون اسم لوله درزدار به گوش شما خورده است؟ دلیل نام گذاری این لوله ها را می دانید؟ آیا می دانید چند نوع لوله وجود دارد؟ تفاوت لوله درزدار با سایر لوله ها چیست؟ اگر جواب این سؤال ها را نمی دانید و این سؤالات ذهن شما را مشغول کرده است با خواندن این مقاله، به تمام سؤالات شما جواب داده می شود. ابتدا به تعریف لوله درزدار و تفاوت آن با لوله بدون درز می پردازیم سپس کاربردها و روش های تولید آن را به اختصار توضیح می دهیم.
لوله درزدار (Welded Pipe) لوله ای است که ابتدا با برش کاری ورق به اندازه محیط لوله، خم کردن، لوله کردن و فرم دادن ورقه ها سپس جوش دادن لبه ورقه ها به هم ساخته می شوند. دلیل اصلی نام گذاری آن ها باقی ماندن شکل درزی است که بعد از جوشکاری باقی می ماند اما امروزه با پیشرفت علم و فناوری درزمینه ی جوشکاری، درز این لوله ها بدون چشم مسلح، به سختی قابل شناسایی است و برای تشخیص آن ها نیاز به آزمون های تخصصی است. لوله های درزدار در ضخامت ها و جنس های مختلف مانند استنلس استیل، فولاد و … تولید می شوند.
لوله های درزدار و لوله های بدون درز(مانسمان) در مواد اولیه سازنده و روش تولیدشان تفاوت دارند. به علت روش تولید پیچیده لوله های بدون درز، تولیدکنندگان و تأمین کنندگان کمی برای این لوله ها وجود دارد و به همین علت قیمت لوله های بدون درز 20 تا 30 درصد از لوله های درزدار، گران تر است.
کاربردهای لوله درزدار
لوله درزدار در صنایع مختلف کاربردهای بسیاری دارند. از کاربردهای آن به استفاده در خطوط انتقال آب، ستون ساختمان، ساختن کَشتی ها، ساخت سازه های فلزی و نرده ها، معدن ها و تونل ها، در پتروشیمی ها جهت انتقال نفت و گاز و سایر سیالات اشاره کرد.
انواع روش های تولید لوله درزدار
کمی قبل تر با لوله های درزدار آشنا شدیم. برای آشنایی بیشتر با لوله های درزدار نیاز است تا با انواع آن ها و روش ساختشان آشنا شویم. لوله های درزدار به دسته های کلی درز مستقیم (ERW)، اسپیرال (SSAW) و لوله با جوش ماهیچه ای(LSAW) تقسیم می شوند. برای آشنایی با انواع لوله درزدار، به طور مختصر به توضیح روش های تولید آن ها می پردازیم.
- لوله های درز مستقیم (ERW) با استفاده از کویل تولید می شوند. در ابتدا کویل ها باز، صاف و برش داده شده و درنهایت به شکل لوله درآمده و لبه های آن ها از طریق جوش الکتریکی به هم متصل می شوند. در سال های اخیر با پیشرفت تکنیک های جوشکاری، لوله های درز مخفی توانستند در بعضی موارد، جایگزین مناسبی برای لوله های بدون درز شوند اما باید بدانیم لوله های بدون درز به دلیل مقاومت بالایی که دارند هنوز از برتری نسبی به لوله های درز مخفی برخوردارند.
- جوشکاری قوسی زیر پودری مارپیچی یا اسپیرال (Spiral Submerged Arc Welding یا SSAW) یکی از روش های تولید لوله های درزدار با قطر بزرگ است. در این روش ورق با عبور از تعدادی غلتک به شکل لوله در می آید و سپس لوله از داخل و خارج جوشکاری زیر پودری می شود. علت نام گذاری آن به این دلیل است که درزهای لوله و لبه های ورقه ها به شکل حلزون یا اسپیرال است. در روش اسپیرال با یکی تغییر زاویه می توان قطر لوله ساخته شده را تغییر داد و نیاز به تعویض کلیه خطوط تولید نیست در نتیجه هزینه تولید کمتری نسبت به سایر لوله های درزدار دارند.
- لوله جوش ماهیچه ای (Longitudinal Submerged Arc Welding یا LSAW) بعد از فرم دهی و لوله شدن ورق ها، با جوشکاری زیر پودری جوش داده می شوند. به علت داشتن یک یا دو خط جوش مستقیم، آن ها به لوله درز خطی یا مستقیم نام گذاری شده اند.
مزایا و معایب لوله های درزدار
این سؤال که برای هر پروژه ای باید از لوله درزدار استفاده شود یا لوله بدون درز سؤالی است که امروزه برای تمام شرکت ها و کارخانه ها مطرح است. برای جواب دادن به این سؤال باید نکات مثبت و منفی دو لوله را در نظر گرفت. برای مطالعه مزایا و معایب لوله های بدون درز اینجا را کلیک کنید. لوله های درزدار نیز معایب و مزیت هایی دارند که در این قسمت به بررسی آن می پردازیم:
- قیمت لوله درزدار نسبت به لوله بدون درز پایین تر است.
- ضخامت دیواره لوله های درزدار تقریباً در تمام لوله یکسان است زیرا این لوله ها از ورقه ها یا کویل های فولادی ساخته می شوند.
- بزرگ ترین نقطه ضعف لوله های درزدار وجود جوش بر روی سطحشان است و این جوش باعث به وجود آمدن یک نقطه ضعف در طول لوله می شود. این نکته در سال های گذشته تأثیر بسیار مهمی داشته است اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی های جدید این مشکل نسبت به گذشته کمرنگ تر شده است.
- در آخر و به عنوان نتیجه گیری می توان این گونه گفت که لوله های درز دار جدید با بهره گرفتن از تکنولوژی های جدید می توانند با لوله های بدون درز رقابت کنند و با استفاده از این نوع لوله ها می توان در هزینه ها صرفه جویی کرد.